7 kwietnia 2023 r. „Światowy Dzień Zdrowia”
obchodzony pod hasłem „Zdrowie dla wszystkich”
75 urodziny Światowej Organizacji Zdrowia!
Wszystko zaczęło się w 1948 roku.
Kraje świata połączyły się i założyły WHO, aby promować zdrowie, dbać o bezpieczeństwo świata i służyć bezbronnym.
Rocznica 75-lecia WHO jest okazją do spojrzenia wstecz na sukcesy w dziedzinie zdrowia publicznego, które poprawiły jakość życia w ciągu ostatnich siedmiu dekad.
1. Zdrowie dla wszystkich - ostateczny cel.
Przez dziesięciolecia WHO zajmowała się kluczowymi wyzwaniami związanymi ze swoją misją: wysiłkom na rzecz poprawy warunków społecznych, aby ludzie rodzili się, dorastali, pracowali, żyli i starzeli się w dobrym zdrowiu. Jednak postęp ten jest stale zagrożony z powodu utrzymujących się nierówności zdrowotnych. Cel do osiągnięcia, tj. "Zdrowie dla wszystkich", pozostaje zatem tak samo ważny dzisiaj, jak 75 lat temu.
2. Ograniczanie występowania śmiertelnych chorób.
Jedną z kluczowych misji WHO jest zapobieganie, ograniczanie i całkowite powstrzymanie rozprzestrzeniania się śmiertelnych infekcji. W wyniku bezprecedensowego globalnego partnerstwa, w 1980 roku wyeliminowano ospę prawdziwą. Ospa była wysoce zakaźną i śmiertelną chorobą. Również dzięki współpracy z WHO osiągnięto 99,9% redukcję rozprzestrzeniania się polio.
3. Ochrona ludzi przed pandemiami.
WHO odbiera każdego dnia tysiące sygnałów alarmowych dotyczących zdrowia i działa na rzecz ochrony ludzi przed zagrożeniami i konsekwencjami epidemii i pandemii. W ciągu ostatnich dziesięcioleci WHO była na pierwszej linii frontu sytuacji kryzysowych związanych ze zdrowiem: od epidemii wirusa Ebola do ptasiej grypy (H5N1), SARS i pandemii COVID-19. Tylko w latach 2020-2021 WHO zareagowała na 87 sytuacji kryzysowych związanych ze zdrowiem, oprócz COVID-19. WHO ustanowiła w 1969 r. Międzynarodowe Przepisy Zdrowotne (IHR), zmienione w 2005 r., jako porozumienie między państwami członkowskimi o współpracy w celu zapobiegania i reagowania na poważne zagrożenia dla zdrowia publicznego, które mogą zagrażać ludziom na całym świecie.
4. Pokój dla zdrowia, zdrowie dla pokoju.
WHO odgrywa często niewidoczną rolę w negocjowaniu pomocy humanitarnej i zdrowotnej podczas wojen i konfliktów. Od 1980 roku WHO wdraża projekty "Zdrowie jako pomost dla pokoju" w Afryce, Azji, Europie i Ameryce Łacińskiej, koordynuje akcje humanitarne w sytuacjach konfliktowych. W 1990 roku, dzięki pomocy WHO, walczące regiony w Bośni zgodziły się na swobodny przepływ karetek pogotowia i pomocy medycznej, kontynuację szczepień przeciwko polio oraz na prowadzenie kampanii przeciwko gruźlicy i HIV.
5. Wytyczne dotyczące polityki i norm w zakresie zdrowia.
WHO jest światowym autorytetem w zakresie określania polityk i wytycznych w celu poprawy zdrowia ludzi. W 1981 r. państwa członkowskie WHO przyjęły międzynarodowy kodeks wprowadzania do obrotu substytutów mleka kobiecego. Do 2020 roku kodeks został wdrożony w 136 krajach promując karmienie piersią dla milionów dzieci.
W 2003 r. państwa członkowskie WHO przyjęły pierwszy na świecie traktat w sprawie zdrowia publicznego – Ramową Konwencję o ograniczeniu użycia tytoniu (FCTC). Traktat obowiązujący w 181 krajach, chroni obecne i przyszłe pokolenia przed konsekwencjami palenia tytoniu. Dzięki wdrożeniu FCTC od 2021 r. używanie tytoniu spadało już w 150 krajach.
6. Zapobieganie chorobom poprzez szczepienia.
WHO odegrała pionierską rolę w dostarczaniu szczepionek zapobiegających chorobom zakaźnym. Organizacja ustanowiła Rozszerzony Program Szczepień w 1974 roku, aby wspierać wprowadzanie szczepionek dla dzieci na całym świecie. Dostępne teraz szczepionki chronią ludzi przed ponad 20 zagrażającymi życiu chorobami, pomagają ludziom w każdym wieku żyć dłużej i zdrowiej. Szczepienia zapobiegają obecnie 3,5-5 milionom zgonów rocznie z powodu chorób takich jak: tężec, krztusiec, grypa i odra.
7. Sprostanie wyzwaniom zdrowotnym związanym z klimatem.
Zmiana klimatu jest największym zagrożeniem dla zdrowia, przed którym stoi dziś ludzkość. Obserwowane zmiany klimatu wpływają na jakość powietrza, wodę pitną, zaopatrzenie w żywność, warunki sanitarne, schronienie i środowisko. WHO ustanowiła program zmiany klimatu i zdrowia w 1990 roku. Jest w czołówce organizacji zajmujących się ograniczaniem rosnącego ryzyka związanego z wyzwaniami zdrowotnymi związanymi z klimatem.
Źródło:
https://www.who.int/campaigns/75-years-of-improving-public-health
https://www.who.int/campaigns/75-years-of-improving-public-health/stories
Materiały:
Health for all: 75 years of improving public health: