Herb

Planowany użytek ekologiczny "Międzybrodzie"

Teren proponowany do objęcia ochroną prawną w formie użytku ekologicznego zajmuje szeroką dolinę cieku bez nazwy, wpadającego do Oziąbla – prawobrzeżnego dopływu rzeki Stobrawy. Wspomniany ciek stanowi jednocześnie granicę administracyjną pomiędzy gminami Domaszowice i Wołczyn.

Pod względem fizjograficznym opisywany obszar zaliczany jest do mezoregionu Równiny Oleśnickiej, mikroregionu Równiny Namysłowskiej. W podziale geobotanicznym Polski opisywany teren zaliczany jest do działu Bałtyckiego, poddziału Pasa Wyżyn Podgórskich, krainy Kotliny Śląskiej, okręgu Nadodrzańskiego.

Planowany użytek ekologiczny Międzybrodzie22.jpeg

Planowany użytek ekologiczny „Międzybrodzie” ograniczony jest do dna doliny strumienia z dominacją mad i torfów niskich w pokrywie glebowej. Granice użytku w większości wypadków biegną miedzami, odgraniczającymi łąki w dolinie od przylegających do nich pól uprawnych pomiędzy miejscowościami i przysiółkami: Dziedzice, Duczów Mały, Międzybrodzie i Wielołęka. Z ważniejszych szlaków komunikacyjnych przez obszar ten przebiegają: linia kolejowa Oleśnica-Kluczbork oraz droga krajowa nr 42 tej samej relacji.

Obszar proponowany do objęcia w formie użytku ekologicznego to miejsce dużego zróżnicowania zbiorowisk roślinnych. Mimo pewnego zniekształcenia spowodowanego działalnością człowieka, teren ten cechuje wyjątkowe bogactwo florystyczne na stosunkowo niewielkim obszarze. W sezonie wegetacyjnym 1992-1996 odnaleziono prawie 300 gatunków roślin wyższych i mszaków. Mimo iż od najbliższych zabudowań gospodarskich teren ten dzieli zaledwie 0,5 km, to zachowana została naturalna strefowość poprzeczna zbiorowisk roślinnych towarzyszących ciekom. Można tu obserwować pasma szuwaru trzcinowego – Phragmitetum communis, mannowego – Glycerietum maximae i mozgowego – Phalaridetum arundinaceae, rosnących w najbliższym sąsiedztwie cieku.

Dość duże powierzchnie zajmują też fitocenozy szuwaru turzycy zaostrzonej – Caricetum acutiformis. Obserwować tu można również niewielkie płaty szuwaru tartanowego Acoretum calami i zbiorowisko skrzypu bagiennego Equisetetum limosi. W lokalnych obniżeniach terenu, zasilanych wodami podsiąkającymi, wykształciły się kwaśne młaki turzycowe z klasy Scheuchzerio-Caricetea fuscae – zespół Carici-Agrostietum caninae oraz zespół – Caricetum fuscae (Nigrze), w których pojawiają się siedmiopalecznik błotny Comarum palustre, bobrek trojlistkowy Menyanthes trifoliata, podlegający na obszarze województwa opolskiego ochronie prawnej, a także Turzyce: siwa Carem canescens i porowata Carem panicea.

Planowany użytek ekologiczny Międzybrodzie26.jpeg

Do najciekawszych zespołów tego terenu należy dość rzadki, o borealnym charakterze zespół turzycy obłej Caricetum diandrae, w którym obok budującej go turzycy, dużą rolę odgrywają wspomniane wcześniej: siedmipalecznik błotny, bobrek trojlistkowy oraz jaskier wielki Ranunculus lingua. W oddaleniu od cieku, na niewielkim wyniesieniu wykształcają się fragmenty zbiorowiska trzęślicy modrej Molinietum medioeuropaeum. Jego najbardziej uwilgotnione partie, na przełomie maja i czerwca obfitują w zakwitające okazy storczyka (kukułki) szerokolistnego Dactylorchiza majalis – w sezonie wegetacyjnym 1995 zaobserwowano ponad 600 kwitnących egzemplarzy tego gatunku.

Dość liczna jest tu również populacja stosunkowo rzadkiej już dziś paproci nasięźrzału pospolitego Ophioglossum vulgatum (około 500 zarodnikujących okazów). Odnaleziono tu również pojedyncze kępy turzycy cienistej – Carex umbrosa – gatunku umieszczonego na Czerwonej Liście Gatunków Zagrożonych w kategorii R oraz pojedyncze egzemplarze ponikła skąpokwiatowego Eleocharis quinqueflora. Jesienią w zbiorowisku tym pojawia się chroniona goryczka wąskolistna Gentiana pneumonanthe (na „Czerwonej Liście” kategoria V). Najwyżej położone partie terenu zajmuje zespół rajgrasu wyniosłego Arrhenatheretum medioeuropaeum, w którym występuje kolejna rzadka paproć – podejźrzon księżycowy Botrychium lunarna (ponad 250 okazów – prawdopodobnie jedyne obecnie istniejące stanowisko tego gatunku na Opolszczyźnie).

Na obszarze proponowanym do objęcia ochroną prawną korzystne warunki bytowania znajdują również przedstawiciele świata zwierzęcego. Oprócz gnieżdżących się kaczek krzyżówek, kurek wodnych czy żerujących bocianów, białego i czarnego, wiosną i jesienią zalatują gęsi zbożowe oraz czaple siwe. Obserwowano tu również wiele gatunków ptaków śpiewających, takich jak: podróżniczek, wilga, drozd śpiewak, skowronek polny oraz wiele gatunków żab. Wysokie szuwary trzcinowe i turzycowe są ostoją dla saren.

Planowany użytek ekologiczny Międzybrodzie37.jpeg

Ponadto w miejscach, gdzie w dużej ilości występuje krwiściąg lekarski Sanguisorba officinalis stwierdzono liczny pojaw trzech gatunków motyli z rodziny modraszkowatych. Dwa z nich: modraszek nausitous Maculinea nausithous i modraszek telejus Maculinea teleius, to motyle prawnie chronione i figurujące w „kategorii narażonych na wyginięcie” na „Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce”. Trzeci gatunek – modraszek argiades Kupido argiades jest gatunkiem rzadkim na Śląsku. Oprócz tego na opisywanej łące widziano podlegającego ścisłej ochronie pazia królowej Papilio machaon.

Na podstawie artykułu dwumiesięcznika „Chrońmy Przyrodę Ojczystą” (Dajdok, Kącki 1996)

 

×

×

Przejdź do góry